Effect van Rood Licht Therapie (RLT) en nabij-infrarood licht (NIR) op de organen.
Zowel rood licht (meestal 600–700 nm) als nabij-infrarood licht (ongeveer 700–1200 nm) staan bekend om hun vermogen om dieper in weefsels door te dringen dan zichtbaar licht. Hoewel de meeste toepassingen zich richten op huid, haarfollikels en spieren, kunnen deze lichttherapieën ook (indirect) invloed hebben op verschillende organen. Hieronder een overzicht:
1. Diepte van penetratie
- Rood licht (RLT): Dringt enkele millimeters tot enkele centimeters door, afhankelijk van de golflengte en weefseltype. Het is met name effectief in oppervlakkige weefsels, zoals huid of spieren dicht bij het huidoppervlak.
- Nabij-infrarood (NIR): Heeft een groter doordringingsvermogen dan rood licht. Het kan vaak dieper liggende structuren bereiken, tot wel meerdere centimeters, waardoor organen die dichter tegen de huid liggen of goed doorbloed zijn, ook kunnen worden beïnvloed.
2. Mitochondriale stimulatie
Zowel RLT als NIR hebben een positief effect op de **mitochondriën** (de “energiecentrales” van de cellen). Deze golflengten kunnen:
- Cel ademhaling en ATP-productie verhogen – Meer energie voor cellen betekent vaak beter functioneren en herstel, wat kan bijdragen aan een betere orgaanfunctie.
- Antioxidant bescherming verhogen – Een verbeterde celfunctie kan tevens de balans tussen vrije radicalen en antioxidanten in het lichaam bevorderen.
3. Ontstekingsremmende werking
Zowel rood als nabij-infrarood licht kunnen ontstekingsfactoren (zoals cytokinen) verlagen en zo het immuunsysteem in evenwicht brengen. Hierdoor kan bij orgaanschade of chronische ontstekingen het herstelproces ondersteund worden. Voorbeelden zijn:
- Lever: Een betere celfunctie en verminderde ontsteking kan de regeneratieve capaciteit helpen.
- Darmen: Lokaal toegepaste lichttherapie in onderzoek (bijvoorbeeld transcutaan op de buik) zal ontstekingen verminderen, hoewel het doordringingsvermogen hier een uitdaging blijft.
4. Bloedcirculatie en zuurstofvoorziening
Door een toename in lokale stikstofmonoxide (NO)-afgifte en verbetering van de microcirculatie kan er een betere doorbloeding ontstaan. Dit draagt bij aan:
- Sneller weefselherstel: Meer zuurstof en voedingsstoffen bereiken de betrokken organen.
- Afvoer van afvalstoffen: Een betere circulatie helpt om toxines en metabolische afvalproducten sneller te verwijderen.
5. Wondgenezing en weefselregeneratie
- Operatieve littekens en wondgenezing: Het is bekend dat lichttherapie kan bijdragen aan snellere genezing en minder littekenvorming.
- Mogelijk herstel in organen: In theorie zou de verbeterde celfunctie ook bijdragen aan regeneratie in organen die dit vermogen hebben (denk aan de lever, die van nature al regeneratief is).
6. Specifieke effecten per orgaan (indirecte aanwijzingen)
- Hart: NIR zou mogelijk de energievoorziening en doorbloeding van de hartspier ondersteunen. Er zijn voorlopige onderzoeken die wijzen op verbeterde hartfunctie na lichttherapie, maar de evidence is nog beperkt.
- Nieren: Studies in diermodellen laten soms verbeteringen in nierfunctie zien bij ischemie of ontsteking dankzij verminderde oxidatieve stress en verbeterde doorbloeding.
- Lever: Een aantal onderzoeken toont aan dat low-level lichttherapie (LLLT) de regeneratie kan helpen na (gedeeltelijke) leversecties, maar dit moet bij mensen verder worden bevestigd.
- Darmen: Bij (sub)chronische darmaandoeningen kan rood licht, mogelijk in combinatie met NIR, bijdragen aan pijnverlichting en minder ontstekingen. De doordringdiepte is echter een uitdaging, dus successen zijn soms toe te schrijven aan systemische effecten (bijv. verlaging van ontstekingsmarkers in het bloed).
7. Praktische overwegingen en kanttekeningen
- Optimale golflengte: Rood en NIR bestrijken elk een spectrum. De precieze golflengte (bijv. 630 nm vs. 660 nm voor rood, of 810 nm vs. 850 nm voor NIR) kan verschillen in effecten.
- Dosering en behandelduur: Niet elke intensiteit of duur heeft dezelfde resultaten. Er is sprake van een “dosis-responsrelatie”: te weinig geeft mogelijk geen effect, te veel kan schadelijk zijn of averechts werken.
- Diepte van de organen: Organen die dieper in het lichaam liggen (zoals pancreas) krijgen mogelijk minder direct effect van RLT/NIR, tenzij de intensiteit en golflengte voldoende zijn om het weefsel te penetreren.
- Onderzoeksstatus: Veel effecten zijn nog niet uitgebreid klinisch getest. Een groot deel van de huidige kennis komt uit kleinschalige studies of experimenten op dieren/celculturen.
8. Conclusie
Zowel Rood Licht Therapie als nabij-infrarood licht kunnen een positieve invloed hebben op cellen en weefsels, en daarmee (indirect) op organen. Rood licht dringt minder diep door, maar werkt goed bij oppervlakkige toepassingen (zoals huid en deels spieren). Nabij-infrarood kan dieper in het lichaam doordringen en daardoor potentieel meer organen bereiken. De belangrijkste werkingsmechanismen zijn:
- Verbeterde mitochondriale energieproductie
- Ontstekingsremmende werking
- Stimulatie van bloedcirculatie en weefselherstel
De mate waarin verschillende organen hiervan profiteren, hangt af van de gebruikte golflengte, intensiteit, de behandelduur en de specifieke locatie van het orgaan in het lichaam.
